توضیحات
توجه شود که متن زیر👇 فقط برای استفاده بیشتر اورده شده و از نظر محتوا با متن فایل( اهداف و دلایل تهاجم عراق به ایران ) کاملا متفاوت است و متن فایل از نظر کیفیت و منابع گرداوری معتبرتر می باشد.
اهداف و دلایل تهاجم عراق به ایران
محتویات صفحه
مقدمه
جنگ تحمیلی عراق علیه ایران یکی از مهم‌ترین و طولانی‌ترین جنگ‌های قرن بیستم بود که نه‌تنها دو کشور را درگیر کرد، بلکه پیامدهای گسترده‌ای برای منطقه خاورمیانه و نظام بین‌الملل داشت. این جنگ که در 31 شهریور 1359 (22 سپتامبر 1980) با حمله گسترده ارتش عراق به خاک ایران آغاز شد، بیش از هشت سال به طول انجامید و خسارات جبران‌ناپذیری به هر دو کشور وارد کرد. اما چه عواملی باعث شد که صدام حسین، رئیس‌جمهور وقت عراق، تصمیم به این تهاجم بگیرد؟ آیا این جنگ صرفاً ناشی از اختلافات مرزی بود، یا عوامل عمیق‌تری در سطح داخلی، منطقه‌ای و بین‌المللی در شکل‌گیری آن نقش داشتند؟
جنگ‌ها معمولاً بر اساس مجموعه‌ای از عوامل به وقوع می‌پیوندند. برخی از این عوامل به ساختارهای بلندمدت تاریخی، ژئوپلیتیکی و اقتصادی مربوط می‌شوند، درحالی‌که برخی دیگر حاصل تصمیمات مقطعی و ملاحظات سیاسی رهبران کشورها هستند. در مورد جنگ ایران و عراق نیز می‌توان مجموعه‌ای از عوامل را در نظر گرفت که شامل اختلافات مرزی و سرزمینی، جاه‌طلبی‌های شخصی صدام حسین، رقابت‌های ایدئولوژیک، تحولات پس از انقلاب اسلامی ایران، مداخلات قدرت‌های بزرگ و شرایط ژئوپلیتیکی منطقه خلیج فارس می‌شوند.
در این مقاله، اهداف و دلایل اصلی عراق برای آغاز جنگ علیه ایران بررسی خواهد شد. ابتدا به زمینه‌های تاریخی و اختلافات دیرینه میان دو کشور پرداخته می‌شود. سپس، عوامل داخلی عراق، ازجمله اهداف سیاسی صدام حسین و شرایط داخلی این کشور، مورد بررسی قرار می‌گیرد. در ادامه، دلایل منطقه‌ای و بین‌المللی جنگ، ازجمله نقش ابرقدرت‌ها و کشورهای عربی، تحلیل خواهد شد.
1. اختلافات تاریخی و مرزی میان ایران و عراق
یکی از مهم‌ترین دلایل جنگ ایران و عراق، اختلافات مرزی و سرزمینی میان دو کشور بود. این اختلافات ریشه‌ای تاریخی داشت و به دوران حکومت‌های عثمانی و صفوی بازمی‌گشت. در قرن نوزدهم، با تضعیف امپراتوری عثمانی، مرزهای ایران و عراق همواره محل تنش و درگیری بود. این اختلافات در نهایت به امضای قراردادهایی میان دو کشور منجر شد که مهم‌ترین آن‌ها قرارداد 1975 الجزایر بود.
بر اساس این قرارداد، ایران و عراق توافق کردند که مرزهای آبی خود را بر اساس خط تالوگ (عمیق‌ترین نقطه رودخانه) در اروندرود تعیین کنند. این توافق باعث شد که عراق امتیازاتی به ایران بدهد، اما صدام حسین پس از قدرت گرفتن در عراق، همواره این قرارداد را ناعادلانه می‌دانست و به دنبال لغو آن بود. در 17 سپتامبر 1980، تنها چند روز پیش از آغاز جنگ، عراق به‌طور رسمی اعلام کرد که قرارداد الجزایر را یک‌جانبه لغو کرده است. این اقدام نشانه‌ای آشکار از قصد عراق برای حمله به ایران بود.
2. جاه‌طلبی‌های شخصی و سیاسی صدام حسین
یکی از مهم‌ترین عوامل داخلی که در تصمیم عراق برای حمله به ایران نقش داشت، شخصیت و جاه‌طلبی‌های صدام حسین بود. او که در سال 1979 پس از کودتای داخلی در حزب بعث، قدرت را به‌طور کامل در دست گرفته بود، به دنبال تثبیت موقعیت خود در داخل و افزایش نفوذ منطقه‌ای عراق بود.
صدام حسین خود را رهبر جهان عرب می‌دانست و قصد داشت عراق را به قدرت برتر منطقه تبدیل کند. از سوی دیگر، پیروزی انقلاب اسلامی در ایران و شعارهای ضداستکباری و ضددیکتاتوری آن، تهدیدی برای حکومت‌های خودکامه عربی، ازجمله رژیم بعث عراق، محسوب می‌شد. صدام نگران بود که انقلاب اسلامی باعث ایجاد ناآرامی و شورش در میان شیعیان عراق شود. بنابراین، او تصمیم گرفت که با حمله به ایران، این تهدید را از بین ببرد و درعین‌حال، قدرت خود را در داخل عراق تثبیت کند.
3. تضعیف ایران پس از انقلاب اسلامی
یکی از دلایل مهمی که صدام حسین را به حمله علیه ایران ترغیب کرد، وضعیت داخلی ایران پس از انقلاب اسلامی بود. در سال 1979، ایران دوران گذار از حکومت پهلوی به جمهوری اسلامی را تجربه می‌کرد و درگیر مشکلات متعدد داخلی بود.
پس از انقلاب، بسیاری از فرماندهان ارتش شاهنشاهی ایران تصفیه شده یا از کشور خارج شده بودند. نیروهای نظامی ایران دچار ضعف سازمانی شده بودند و بسیاری از تحلیلگران بر این باور بودند که ارتش ایران توانایی مقاومت در برابر یک حمله گسترده را ندارد. علاوه بر این، ایران درگیر بحران‌های داخلی ازجمله شورش‌های تجزیه‌طلبانه در کردستان و خوزستان بود که این مسئله باعث شد که صدام تصور کند ایران در موقعیتی ضعیف قرار دارد و نمی‌تواند از خود دفاع کند.
4. رقابت ایدئولوژیک و هراس از گسترش انقلاب اسلامی
یکی از عوامل مهم در شکل‌گیری جنگ، رقابت ایدئولوژیک میان ایران و عراق بود. انقلاب اسلامی ایران با شعارهایی همچون حمایت از مستضعفان، مبارزه با استعمار و مقابله با دیکتاتورها، بسیاری از حکومت‌های منطقه را نگران کرده بود. عراق که دارای جمعیت زیادی از شیعیان بود، نگران بود که ایدئولوژی انقلاب ایران به داخل مرزهای این کشور نفوذ کند و زمینه‌ساز شورش‌های داخلی شود.
صدام حسین تلاش داشت که عراق را به‌عنوان رهبر جهان عرب معرفی کند و در مقابل ایران، رهبری یک جریان ناسیونالیستی عربی را بر عهده بگیرد. شعارهای پان‌عربیسم و تبلیغات گسترده در مورد “قادسیه صدام” (اشاره به نبرد تاریخی قادسیه بین عرب‌ها و ایرانیان) نشان‌دهنده تلاش‌های عراق برای ایجاد یک جنگ ایدئولوژیک علیه ایران بود.
5. حمایت قدرت‌های بزرگ از عراق
یکی از مهم‌ترین عواملی که صدام را به جنگ با ایران ترغیب کرد، حمایت قدرت‌های بزرگ از عراق بود. در آن زمان، ایالات‌متحده و کشورهای غربی نسبت به انقلاب اسلامی ایران بدبین بودند و آن را تهدیدی برای منافع خود در منطقه می‌دانستند. از سوی دیگر، اتحاد جماهیر شوروی نیز که از نفوذ اسلام‌گرایان در منطقه نگران بود، تمایلی به تقویت ایران نداشت.
کشورهای عربی حوزه خلیج فارس، به‌ویژه عربستان سعودی و کویت، از عراق حمایت مالی گسترده‌ای کردند، زیرا آن‌ها نیز از گسترش نفوذ ایران در منطقه نگران بودند. این حمایت‌ها باعث شد که صدام احساس کند می‌تواند بدون نگرانی از واکنش بین‌المللی، به ایران حمله کند.
نتیجه‌گیری
جنگ تحمیلی عراق علیه ایران یکی از پیچیده‌ترین و طولانی‌ترین درگیری‌های نظامی قرن بیستم بود که عوامل متعددی در شکل‌گیری آن نقش داشتند. اختلافات مرزی، جاه‌طلبی‌های صدام حسین، شرایط داخلی ایران پس از انقلاب، رقابت‌های ایدئولوژیک و حمایت‌های بین‌المللی از عراق، همگی در وقوع این جنگ تأثیرگذار بودند.
صدام حسین تصور می‌کرد که ایران در شرایطی ضعیف قرار دارد و با یک حمله سریع می‌تواند به اهداف خود برسد. اما این محاسبات اشتباه از کار درآمد و جنگی که انتظار می‌رفت چند هفته یا چند ماه طول بکشد، بیش از هشت سال ادامه یافت و هزینه‌های سنگینی برای هر دو کشور به همراه داشت. بررسی دلایل و اهداف این جنگ می‌تواند درک بهتری از تحولات منطقه‌ای و سیاست‌های بین‌المللی در آن دوران ارائه دهد.
لینک نقش زنان در پشتیبانی دفاع مقدس |در 17 صفحه فایل ورد را مشاهده میفرماید.
نقد و بررسی‌ها
هنوز بررسی‌ای ثبت نشده است.